Jaarverslag 2023
De stichting draagt de naam Stichting 4 en 5 mei Lichtenvoorde en is gezeteld in Lichtenvoorde. De Stichting heeft te doel:
- Het organiseren van een lokale herdenking op 4 mei in het kader van de Nationale Dodenherdenking
- Het stimuleren en doen organiseren van een passende viering van de vijfde mei als Nationale Feestdag en het coördineren van door anderen op die dag georganiseerde activiteiten
Het bestuur van de Stichting 4 en 5 mei Lichtenvoorde was als volgt samengesteld:
Voorzitter: Walter Leemreize
Secretaris: Theo Leemreize
Penningmeester: Paul Vallenduuk
Algemeen bestuurslid: Roland Bonsen
Algemeen bestuurslid: Theo Engelbarts
Algemeen bestuurslid: Quirien de Graaf (t/m 9-6-2023)
Algemeen bestuurslid: Herman ter Haar
Algemeen bestuurslid: Josette Kampshof (v.a. 27-10-2023)
Algemeen bestuurslid: Broddie Wolterink
Het bestuur heeft 6 keer vergaderd. Regelmatig was hierbij Ingrid Wolterink namens de gemeente Oost Gelre aanwezig.
De herdenking op 4 mei begon, voor het eerst na 3 jaren, weer in de St. Bonifatiuskerk plaats. De enige plek in Lichtenvoorde die voldoende zitplaatsen heeft. Hieraan werkten mee Wethouder Jos Hoenderboom, Muziekvereniging Lumio, Stadskoor Bredevoort, Vereniging van Indië Militairen Lichtenvoorde, Veteranencomité Oost Gelre, leerlingen van Basisschool Het Gele Park en SG Marianum, Scoutinggroep St. Bernardus en Claire van Bijleveld. Zij vertelde een indrukwekkend verhaal over haar zoektocht naar haar zus, die ze nooit gekend had en in de Tweede Wereldoorlog was op gepakt. Hierna liepen we naar het monument ‘Vrede, Vrijheid, Recht’. Kort voor 20.00 uur werd bij het monument de Taptoe gespeeld waarna twee minuten stilte in acht zijn genomen.
Vervolgens werd het 1e en 6e couplet van het volkslied gespeeld en gezongen onder muzikale begeleiding van Muziekvereniging Lumio, alle namen van Lichtenvoordenaren die door oorlogs-geweld in de periode 1940-1950 zijn omgekomen in ons land, in het buitenland en in Nederlands-Indië zijn voorgelezen door leerlingen van Het Gele Park en kransen en bloemstukken gelegd.
Aansluitend werd de tocht vervolgd naar de Algemene Begraafplaats aan de Vragenderweg, waarbij onderweg Muziekvereniging Lumio Dead March from Saul van G. F. Händel speelde. Onder leiding van scoutinggroep Bernardus werden hier door kinderen bloemen bij de graven gelegd en de namen van de 23 geallieerde soldaten voorgelezen door leerlingen van SG Marianum. Na het spelen van The Young Amadeus werd deze herdenking afgesloten. Met iedereen die een bijdrage aan deze herdenking heeft geleverd is er daarna onder het genot van een kop koffie/thee nog kort nagepraat. Opvallend was dat er meer belangstelling voor deze herdenking was dan in de voorgaande jaren. Dit viel vooral op bij het monument aan de Dijkstraat waar relatief veel jongeren zich aansloten.
Nog diezelfde avond hebben we de deelnemers uit Oost Gelre aan de Bevrijdingsvuurestafette kunnen uitzwaaien bij het vertrek naar Wageningen, waar ze ’s nachts aanwezig waren bij de ontsteking van het Nationale Bevrijdingsvuur, een indrukwekkend symbool voor nationale eenheid en voor leven in vrede. Na het ontsteken van hun fakkel zijn ze in het donker in estafettevorm gaan hardlopen naar onze gemeente. Het laatste stuk door het centrum van Lichtenvoorde zijn ze voorafgegaan door de Rainbowband en om 9.30 konden ze het vuur overdragen aan wethouder Bart Porskamp en onze voorzitter Walter Leemreize. Na een mooie vendelhulde van de Rainbowband konden alle lopers en belangstellenden genieten van een ontbijt in buffetvorm met o.a. ook de Bevrijdingssoep.
Hierna konden we oversteken naar de overkant, de Antoniushove, een woonzorgcomplex, waarvan de bewoners al hadden kunnen genieten van de ceremonie rondom het Bevrijdingsvuur. Hier werd een programma aangeboden met o.a. de sprekers wethouder Bart Porskamp en voorzitter Gerard Boink van het Veteranencomité Oost Gelre en filmbeelden over de bevrijding van Lichtenvoorde getoond. Met behulp van kaartjes van het Nationaal Comité 4 en 5 mei werden er gesprekken gevoerd rondom het thema Vrijheid. Uiteraard ontbrak ook de Oranjebitter niet. Tot slot werd de bewoners een Bevrijdingsmaaltijd aangeboden met o.a. de Vrijheidssoep. Uit de gesprekken bleek dat het thema oorlog, bevrijding en vrijheid sterk leefde bij de bewoners.
Op 27 mei hebben we het Nationaal Onderduik Museum in Aalten bezocht. Hier werden we ontvangen door directeur Gerda Brethouwer. De rondleiding met toelichting gaf een goed beeld van het museum. Voorafgaand ontmoetten we heel toevallig Paul Westmeijer, kleinzoon van Kees Ruizendaal en schrijver van het boek Zwarte Kees. Het was opvallend hoe veel gedetailleerde kennis hij had over het Lichtenvoordse verzet.
Op 17 september waren we aanwezig bij de Veteranendag van het Veteranencomité Oost Gelre.
Aansluitend hebben we gebrainstormd over plannen voor 5 mei 2024. Het ochtendprogramma is in grote lijnen gelijk aan voorgaande jaren: bevrijdingsvuurceremonie, bevrijdingsontbijt voor lopers en belangstellen en een fietstocht. Nieuw is het programmaonderdeel voor de middag. Een culturele en creatieve wandelroute rondom het centrum van Lichtenvoorde. Hiervoor is een werkgroep gevormd bestaande uit onze leden Herman ter Haar (voorzitter), Theo Leemreize en Paul Vallenduuk en daarnaast Anne Marie Wassink en Jos Taken. Later is deze groep uitgebreid met onze leden Walter Leemreize en Josette Kampshof en heeft Paul Vallenduuk de werkgroep verlaten. Inmiddels is het programma bekend en overtreft het de verwachtingen.
In 2023 hebben we besloten dat we ons meer willen verdiepen in de geschiedenis van het Lichtenvoorde en het lokale verzet tijdens WOII en dan met name de onderwerpen Klein Engeland en Pilotenlijn, want
- We willen een aantal fiets- en wandelroutes realiseren op basis van onderzochte feiten uit de oorlogsperiode.
- We willen een documentaire/film realiseren rondom het thema Klein Engeland en Pilotenlijn om zodoende dit onderbelichte onderdeel van de vaderlandse geschiedenis meer aandacht te geven.
- We willen Oost Gelre nomineren als plek voor landelijke bijeenkomst voor organisatoren van 4 en mei activiteiten in Nederland georganiseerd door het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Met het noodzakelijke onderzoek zijn Roland Bonsen en Theo Leemreize bezig. Zij hebben al diverse gegevens uit bronnen en internationale archieven verzameld. De bedoeling is dat dit in 2024 basis moet geven voor de fiets- en wandelroutes en de documentaire/film die ongeveer 25 minuten zal duren. Voor het uitzetten van de routes zal Broddie Wolterink aansluiten. Met Rick Wamelink (multi media producent) is overleg geweest over de documentaire/film. Onderzocht wordt o.a. ook de financiering hiervan.
Op 16 oktober hebben wij een delegatie van het Nationaal Comité 4 en 5 mei ontvangen bij Erve Kots en onze nominatie ter plekke toegelicht met o.a. een korte promo. Hierbij waren aanwezig burgemeester Annette Bronsvoort, Gerda Brethouwer (Nationaal Onderduikmuseum), Ingrid Wolterink (Gemeente Oost Gelre), Ben en Marcia Weenink (Ere Kots) en namens onze stichting Walter Leemreize, Roland Bonsen en Theo Leemreize. In 2024 bleek dat deze nationale bijeenkomst in Oost Gelre zal gaan plaatsvinden.